အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈကို
ေခတၱ႐ုပ္သိမ္း လိုက္ေၾကာင္း ၾကာသပေတးေန႔ ဝါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕
ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးွဌာနတြင္ ျပဳလုပ္ေသာ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာလိုက္သည္။
ဟီလာရီ ကလင္တန္က အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရန္လည္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း တုိက္တြန္းသြားခဲ့သည္။
တဆက္တည္းတြင္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္မ်ား အျပန္အလွန္ထားရွိသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိ္င္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ၾကီးအျဖစ္ မူဝါဒေရးရာ ၫႇိႏႈိင္းေရးမႉး တာဝန္ ယူထားသူ Derek Mitchell, ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကမူ ကုလသမဂၢ ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ ဦးသန္းေဆြကို ခန္႔အပ္မည္ဟု ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ႏွင့္ ဟီလာရီ ကလင္တန္တို႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း အသီးသီးထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့ၾကသည္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့လိုက္ျခင္းအေပၚ ပါတီႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္၊ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ အျမင္မ်ားကို ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေမးျမန္းမႈအတြင္း စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား
ေျဖေလ်ာ့လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ လူထုအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ၊ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာပါက သတိျပဳလုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္မ်ား၊ ပိတ္ဆို႔မႈ၏ အေၾကာင္းရင္း တရပ္တြင္ အပါအဝင္ျဖစ္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈ အေျခအေနမ်ားကို ေမးျမန္းထားသည္။
ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္ (ဆန္စပါး စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္)
"က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္၊ အခု အေမရိကန္ကလည္း သံအမတ္အဆင့္ ထပ္လက္ခံလိုက္ၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီလို သံအမတ္အဆင့္ ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူညီမႈရွိမွ ေနာက္တခုကလည္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးမွ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ေအာင္ျမင္လာမွာေပါ့။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြလည္း ေလ်ာ့သြားမယ္ေပါ့။ အဲဒါေလးေတြ
ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖၚေလ ျမန္ျမန္တိုးတက္ၿပီးေတာ့ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလည္း ျမင့္လာၿပီးေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ
ေလ်ာ့သြားမယ္ေပါ့။ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရၿပီးေတာ့ တိုးတက္လာမယ္လို႔ေတာ့ ျမင္ပါတယ္။"
"အဓိက ကေတာ့ လယ္ယာက႑ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ စက္မႈလက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အရင္းအႏွီးမ်ားမ်ားနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေတြ တက္လာမယ္။ အလုပ္အကိုင္လည္း ပိုရလာမယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ လယ္ယာ က႑ကို အရင္းအႏွီးမ်ားမ်ားနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ လာရင္းႏွီးေစခ်င္တယ္။ ေတာင္သူေတြကို နည္းပညာေတြ စက္ယႏၲရားေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီက႑ကို ရင္းႏွီးေစခ်င္တယ္ဆိုတာကလည္း ဒီက႑ကို မွီခိုေနရတဲ့ လူဦးေရ ပိုမ်ားလို႔ပါ။ သူတို႔ရဲ႕ လူေနမႈဘဝ ျမင့္မားဖို႔လိုပါတယ္။"
"ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္းကေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒေတြ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ တဘက္ကလည္း ယံုၾကည္မႈေပါ့ေလ။ ဥပေဒနဲ႔အညီ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖၚ ခြင့္ျပဳႏုိင္ဖို႔ေပါ့။ အဲဒါေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။"
ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း (ထိုင္းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးအဖြဲ႔ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) HREIB ဒါ႐ိုက္တာ)
"ႏုိင္ငံျခား တုိင္းျပည္ေတြက သြားေရာက္ရင္းႏွီးတာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးတာေတြက ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာၾကီးကိုေတာ့ အလံုးစံုဖြင့္ေပးတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေစာင့္ၾကပ္ဖို႔ေတာ့ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ထားတဲ့သူေတြ က်ေနာ္တို႔ဟာ အတိတ္ကဟာေတြကို ခြင့္လႊတ္လို႔ ရေကာင္းရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမ့ေပ်ာက္လို႔မရပါဘူး။"
"လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ဘက္ကို ေရာက္လာၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝၿပီးျပည့္စံုတယ္လို႔ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခ်ဳိးေဖါက္ေနဆဲပဲ။ ေနာက္တခ်ဳိ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြက အသြင္ပံုသ႑ာန္ေျပာင္းၿပီး အျခားတဘက္မွာ ပိုၿပီးဆိုးသြားတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ေျမယာ သိမ္းယူမႈကိစၥေတြ အရင္ကနဲ႔ ပံုစံမတူဘဲနဲ႔ ျဖစ္လာတဲ့ကိစၥေတြပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြက ရပ္သြားေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အသြင္ပံုစံေျပာင္းၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတာပါ။ တခ်ဳိ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ရွိေနဆဲပဲ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္
ျပည္သူေတြက ေတာထဲမွာ လွည့္လည္ပုန္းေအာင္း ေနရတာေတြရိွတယ္။ ဒါဟာလည္း ဘယ္လုိမွ ျငင္းမရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြျဖစ္တယ္။"
ဦးခင္ေမာင္ေဆြ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု ပါတီ - မူဝါဒေရးရာေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္)
"စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈဟာ ဖြင့္ေစခ်င္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ တေလ်ာက္လံုးပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီအစိုးရရဲ႕ လုပ္ပံုကိုင္ပံုေတြကို ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အစိုးရအေပၚမွာ မယံုသကၤာျဖစ္မႈဟာ မယံုသကၤာရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ျဖစ္ေစ အစိုးရလုပ္ေနတာေတြ ေရွ႕ကိုတြန္းအားနဲ႔ ေရြ႔သြားေအာင္ေပါ့။ အစိုးရကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မလုပ္လို႔ မရဘူးဆိုတာ သူတို႔လည္း သိပါတယ္။"
"စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး တင္မကဘူး။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြအတြက္ အလႉရွင္ ႏုိင္ငံေတြကလည္း အျပည့္အဝ ကူညီႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ၾကိဳဆိုတယ္။ သူတို႔လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့အခါမွာလည္း တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ အရင္းအျမစ္
ေတြကို စုပ္ယူၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးမရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိးေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ေစမယ့္ စီမံကိန္းမ်ဳိးကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္အက်ဳိးစီးပြားကို ဘက္ေပါင္းစံု ကၾကည့္ၿပီးေတာ့ ျဖည္းျဖည္းနဲ႔မွန္မွန္ ၾကာရွည္ခံမယ့္ ကူညီႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ရွာၿပီးေတာ့ ေပးမယ္ဆိုရင္ လူနတ္ဝမ္းသာေပါ့ဗ်ာ။"
ဦးအုန္းၾကိဳင္ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"အရင္တုန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြ ရွိေနတာေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရက စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ထားတာေပါ့။ အခုဟာက ဆုိင္းငံ့ထားတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း ေစာင့္ၾကည့္ ဦးမယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါပါတယ္။ အခုလို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တယ္ ဆိုတဲ့အေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူပါတယ္။"
"ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြဆိုတာလည္း တိတိက်က် ခိုင္ခုိင္မာမာ ရွိေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈဆိုတာလည္း အခုမွ လုပ္မလို႔ရွိေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခုထိ ေထာင္ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရွိေနေသးတယ္ ဒါဟာလည္း ရွင္းေနတာပဲ။ ပါးစပ္ကေတာ့ ေျပာင္းၿပီ
ေျပာင္းၿပီလို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ေအာက္ေျခက အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရားေတြက ေျပာင္းၿပီလို႔ ေျပာဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ေသး တယ္။"
ေဒါက္တာေအးေမာင္ (ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီဥကၠ႒၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရး ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို သြားေနတဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚကို သြားေနတာကို သူတို႔က အခုလို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာ
ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီဘက္လည္း တကယ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေျပာင္းလဲမယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြကို ကမၻာကလည္း ယံုေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လူထုလည္း ယံုေအာင္ လႊတ္ေတာ္ကလည္းယံုေအာင္ သက္ေသေတြ
ျပျပေနတာပဲေလ။ ဒါေတြက တိုးတက္မႈေတြပါပဲ။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ လံုးဝ ႐ုပ္သိမ္းသြားတဲ့အထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ျပႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။"
"လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခံေနရတာ ကိုေတာင္မွ ခ်ဳိးေဖါက္ခံေနရမွန္း မသိတာကိုးဗ်။ ေျမယာသိမ္းယူမႈနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာ တရား႐ံုးနဲ႔ပတ္သက္တာလည္း မ်ားတယ္။ ေျမယာသိမ္းယူတဲ့ လူ႔အခြင္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈကေတာ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေန တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။"
ဦးေ႒းဦး (ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အရင္တည္းက သေဘာထားရွိခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးကို လံုးဝ မထိခိုက္ဘူးလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထိခိုက္မႈရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ပိတ္ဆို႔မႈဟာ မေကာင္းပါဘူး ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အခု ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလ်ာ့ေပးတဲ့အတြက္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ၾကိဳဆုိပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔မႈ ေလ်ာ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ဆီက လူေတြလည္း အလုပ္လုပ္ရမွာေပါ့။"
"စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ေတာ့ ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ထိုက္သင့္တဲ့ နစ္နာမႈ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို ဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဟာ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကို အေျခခံတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္း
ေပါ့။ စြမ္းအင္က႑နဲ႔ စက္မႈက႑ေတြမွာလည္း သင့္ေတာ္တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျပင္ဆင္ ရမွာကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒတို႔ သူတို႔ကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္ ကိစၥတို႔ ျပည္တြင္းက ႏုိင္ငံသား
ေတြလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငုတ္လက္ရင္း လုပ္ငန္းေတြ ဒါေတြ မျဖစ္ေအာင္လို႔ ျပင္ဆင္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။"
Copy From Mizzima
ဟီလာရီ ကလင္တန္က အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဘ႑ာေရးဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ား အတြက္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကရန္လည္း သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း တုိက္တြန္းသြားခဲ့သည္။
တဆက္တည္းတြင္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္မ်ား အျပန္အလွန္ထားရွိသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိ္င္ငံဆုိင္ရာ အေမရိကန္ သံအမတ္ၾကီးအျဖစ္ မူဝါဒေရးရာ ၫႇိႏႈိင္းေရးမႉး တာဝန္ ယူထားသူ Derek Mitchell, ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္ကမူ ကုလသမဂၢ ၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ သံအမတ္ ဦးသန္းေဆြကို ခန္႔အပ္မည္ဟု ျမန္မာ ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဦးဝဏၰေမာင္လြင္ႏွင့္ ဟီလာရီ ကလင္တန္တို႔က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲအတြင္း အသီးသီးထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့ၾကသည္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ေျဖေလ်ာ့လိုက္ျခင္းအေပၚ ပါတီႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္၊ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ား၏ အျမင္မ်ားကို ေမးျမန္းထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေမးျမန္းမႈအတြင္း စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား
ေျဖေလ်ာ့လိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ျမန္မာ့ လူထုအေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ၊ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ဝင္ေရာက္လာပါက သတိျပဳလုပ္ေဆာင္သင့္သည့္ အခ်က္မ်ား၊ ပိတ္ဆို႔မႈ၏ အေၾကာင္းရင္း တရပ္တြင္ အပါအဝင္ျဖစ္သည့္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈ အေျခအေနမ်ားကို ေမးျမန္းထားသည္။
ဦးစိန္ဝင္းလႈိင္ (ဆန္စပါး စိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္သူမ်ားအသင္း ဥကၠ႒၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္ ဗဟိုေကာ္မတီဝင္)
"က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္၊ အခု အေမရိကန္ကလည္း သံအမတ္အဆင့္ ထပ္လက္ခံလိုက္ၿပီဆိုေတာ့ အဲဒီလို သံအမတ္အဆင့္ ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူညီမႈရွိမွ ေနာက္တခုကလည္း ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္သိမ္းေပးမွ စီးပြားေရး အခြင့္အလမ္းေတြ ေအာင္ျမင္လာမွာေပါ့။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ပိတ္ဆို႔မႈေတြလည္း ေလ်ာ့သြားမယ္ေပါ့။ အဲဒါေလးေတြ
ျမန္ျမန္ အေကာင္အထည္ေဖၚေလ ျမန္ျမန္တိုးတက္ၿပီးေတာ့ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈလည္း ျမင့္လာၿပီးေတာ့ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ
ေလ်ာ့သြားမယ္ေပါ့။ အလုပ္အကိုင္ေတြ ရၿပီးေတာ့ တိုးတက္လာမယ္လို႔ေတာ့ ျမင္ပါတယ္။"
"အဓိက ကေတာ့ လယ္ယာက႑ကို အေျခခံၿပီးေတာ့ စက္မႈလက္မႈဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အရင္းအႏွီးမ်ားမ်ားနဲ႔ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈေတြ တက္လာမယ္။ အလုပ္အကိုင္လည္း ပိုရလာမယ္။ က်ေနာ္ကေတာ့ လယ္ယာ က႑ကို အရင္းအႏွီးမ်ားမ်ားနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ လာရင္းႏွီးေစခ်င္တယ္။ ေတာင္သူေတြကို နည္းပညာေတြ စက္ယႏၲရားေတြ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီက႑ကို ရင္းႏွီးေစခ်င္တယ္ဆိုတာကလည္း ဒီက႑ကို မွီခိုေနရတဲ့ လူဦးေရ ပိုမ်ားလို႔ပါ။ သူတို႔ရဲ႕ လူေနမႈဘဝ ျမင့္မားဖို႔လိုပါတယ္။"
"ႏုိင္ငံေတာ္ပိုင္းကေတာ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒေတြ ျပင္ဆင္ထားပါတယ္။ တဘက္ကလည္း ယံုၾကည္မႈေပါ့ေလ။ ဥပေဒနဲ႔အညီ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖၚ ခြင့္ျပဳႏုိင္ဖို႔ေပါ့။ အဲဒါေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။"
ဦးေအာင္မ်ဳိးမင္း (ထိုင္းႏုိင္ငံအေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးအဖြဲ႔ (ျမန္မာႏိုင္ငံ) HREIB ဒါ႐ိုက္တာ)
"ႏုိင္ငံျခား တုိင္းျပည္ေတြက သြားေရာက္ရင္းႏွီးတာ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးတာေတြက ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ ဒီဟာၾကီးကိုေတာ့ အလံုးစံုဖြင့္ေပးတာမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ေစာင့္ၾကပ္ဖို႔ေတာ့ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အရင္တုန္းက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကို က်ဴးလြန္ထားတဲ့သူေတြ က်ေနာ္တို႔ဟာ အတိတ္ကဟာေတြကို ခြင့္လႊတ္လို႔ ရေကာင္းရပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ေမ့ေပ်ာက္လို႔မရပါဘူး။"
"လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနကေတာ့ အရင္ကထက္စာရင္ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ဘက္ကို ေရာက္လာၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လံုးဝၿပီးျပည့္စံုတယ္လို႔ေတာ့ မရွိေသးဘူး။ အခုအခ်ိန္ထိ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ခ်ဳိးေဖါက္ေနဆဲပဲ။ ေနာက္တခ်ဳိ႕ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြက အသြင္ပံုသ႑ာန္ေျပာင္းၿပီး အျခားတဘက္မွာ ပိုၿပီးဆိုးသြားတာမ်ဳိးရွိပါတယ္။ ေျမယာ သိမ္းယူမႈကိစၥေတြ အရင္ကနဲ႔ ပံုစံမတူဘဲနဲ႔ ျဖစ္လာတဲ့ကိစၥေတြပါ။ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြက ရပ္သြားေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အသြင္ပံုစံေျပာင္းၿပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတာပါ။ တခ်ဳိ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ရွိေနဆဲပဲ။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာေတာ့ တုိက္ပြဲေတြေၾကာင့္
ျပည္သူေတြက ေတာထဲမွာ လွည့္လည္ပုန္းေအာင္း ေနရတာေတြရိွတယ္။ ဒါဟာလည္း ဘယ္လုိမွ ျငင္းမရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြျဖစ္တယ္။"
ဦးခင္ေမာင္ေဆြ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု ပါတီ - မူဝါဒေရးရာေကာ္မတီေခါင္းေဆာင္)
"စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈဟာ ဖြင့္ေစခ်င္တယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ တေလ်ာက္လံုးပဲ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ ဒီအစိုးရရဲ႕ လုပ္ပံုကိုင္ပံုေတြကို ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ အစိုးရအေပၚမွာ မယံုသကၤာျဖစ္မႈဟာ မယံုသကၤာရွိသည္ျဖစ္ေစ မရွိသည္ျဖစ္ေစ အစိုးရလုပ္ေနတာေတြ ေရွ႕ကိုတြန္းအားနဲ႔ ေရြ႔သြားေအာင္ေပါ့။ အစိုးရကလည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ မလုပ္လို႔ မရဘူးဆိုတာ သူတို႔လည္း သိပါတယ္။"
"စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ႐ုပ္လိုက္တယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ စီးပြားေရး လုပ္ႏိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး တင္မကဘူး။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြအတြက္ အလႉရွင္ ႏုိင္ငံေတြကလည္း အျပည့္အဝ ကူညီႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ၾကိဳဆိုတယ္။ သူတို႔လာၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့အခါမွာလည္း တိုင္းျပည္မွာရွိတဲ့ အရင္းအျမစ္
ေတြကို စုပ္ယူၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးမရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိးေတြကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ေစမယ့္ စီမံကိန္းမ်ဳိးကိုလည္း က်ေနာ္တို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။ ျမန္မာျပည္အက်ဳိးစီးပြားကို ဘက္ေပါင္းစံု ကၾကည့္ၿပီးေတာ့ ျဖည္းျဖည္းနဲ႔မွန္မွန္ ၾကာရွည္ခံမယ့္ ကူညီႏုိင္မယ့္ လမ္းေၾကာင္းကို ရွာၿပီးေတာ့ ေပးမယ္ဆိုရင္ လူနတ္ဝမ္းသာေပါ့ဗ်ာ။"
ဦးအုန္းၾကိဳင္ (အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေျပာခြင့္ရ၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"အရင္တုန္းကလည္း က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈေတြ ရွိေနတာေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ အေမရိကန္ အစိုးရက စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ထားတာေပါ့။ အခုဟာက ဆုိင္းငံ့ထားတယ္ဆိုေတာ့ သူတို႔လည္း ေစာင့္ၾကည့္ ဦးမယ္ဆိုတဲ့သေဘာပါပါတယ္။ အခုလို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တယ္ ဆိုတဲ့အေပၚမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူပါတယ္။"
"ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြဆိုတာလည္း တိတိက်က် ခိုင္ခုိင္မာမာ ရွိေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈဆိုတာလည္း အခုမွ လုပ္မလို႔ရွိေသးတယ္။ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အခုထိ ေထာင္ထဲမွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရွိေနေသးတယ္ ဒါဟာလည္း ရွင္းေနတာပဲ။ ပါးစပ္ကေတာ့ ေျပာင္းၿပီ
ေျပာင္းၿပီလို႔ ေျပာေနၾကတယ္။ ေအာက္ေျခက အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ယႏၲရားေတြက ေျပာင္းၿပီလို႔ ေျပာဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ေသး တယ္။"
ေဒါက္တာေအးေမာင္ (ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီဥကၠ႒၊ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရး ဒီမုိကေရစီေရးႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို သြားေနတဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚကို သြားေနတာကို သူတို႔က အခုလို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ သေဘာ
ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုပါတယ္။ ဒီဘက္လည္း တကယ္ ပီပီျပင္ျပင္ ေျပာင္းလဲမယ့္ လမ္းေၾကာင္းေတြကို ကမၻာကလည္း ယံုေအာင္ က်ေနာ္တို႔ လူထုလည္း ယံုေအာင္ လႊတ္ေတာ္ကလည္းယံုေအာင္ သက္ေသေတြ
ျပျပေနတာပဲေလ။ ဒါေတြက တိုးတက္မႈေတြပါပဲ။ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ လံုးဝ ႐ုပ္သိမ္းသြားတဲ့အထိ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ျပႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။"
"လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျပည္သူေတြဟာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖါက္ခံေနရတာ ကိုေတာင္မွ ခ်ဳိးေဖါက္ခံေနရမွန္း မသိတာကိုးဗ်။ ေျမယာသိမ္းယူမႈနဲ႔ ပတ္သက္တာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာ တရား႐ံုးနဲ႔ပတ္သက္တာလည္း မ်ားတယ္။ ေျမယာသိမ္းယူတဲ့ လူ႔အခြင္အေရးခ်ဳိးေဖါက္မႈကေတာ့ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေန တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။"
ဦးေ႒းဦး (ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉး၊ လႊတ္ေတာ္အမတ္)
"က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ပိတ္ဆို႔မႈနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အရင္တည္းက သေဘာထားရွိခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးကို လံုးဝ မထိခိုက္ဘူးလို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထိခိုက္မႈရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔လည္း ပိတ္ဆို႔မႈဟာ မေကာင္းပါဘူး ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အခု ပိတ္ဆို႔မႈေတြ ေလ်ာ့ေပးတဲ့အတြက္ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာ ၾကိဳဆုိပါတယ္။ ပိတ္ဆို႔မႈ ေလ်ာ့ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ က်ေနာ္တို႔ဆီက လူေတြလည္း အလုပ္လုပ္ရမွာေပါ့။"
"စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ေတာ့ ျပည္သူေတြအေပၚမွာ ထိုက္သင့္တဲ့ နစ္နာမႈ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါကို ဆိုင္းငံ့တယ္ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၾကိဳဆိုတာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ဟာ စိုက္ပ်ဳိးေရးႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ စုိက္ပ်ဳိးေရးကို အေျခခံတဲ့ စက္မႈလုပ္ငန္း
ေပါ့။ စြမ္းအင္က႑နဲ႔ စက္မႈက႑ေတြမွာလည္း သင့္ေတာ္တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ျပင္ဆင္ ရမွာကေတာ့ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒတို႔ သူတို႔ကို အကာအကြယ္ေပးႏိုင္မယ့္ ကိစၥတို႔ ျပည္တြင္းက ႏုိင္ငံသား
ေတြလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ လုပ္ငုတ္လက္ရင္း လုပ္ငန္းေတြ ဒါေတြ မျဖစ္ေအာင္လို႔ ျပင္ဆင္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။"
Copy From Mizzima
Tags:
ေမးျမန္းခန္း,
ႏိုင္ငံေရး
Leave a comment